Ngay từ khi còn là một đứa trẻ, tôi đã không thôi xúc động với hình bóng những người đàn bà nhỏ bé và tần tảo. Họ đẩy xe, cắp rổ hay quang gánh đi bộ trên những con đường dài để mưu sinh, thân thể như những bức tượng đồng đen chuyển động.

Bên trong hàng quán của họ, những thứ tầm thường hiện lên mới mẻ như được phủ một lớp bụi óng ánh, trĩu nặng thơm thảo.

Những sắn khoai, mắm muối, gạo cơm… lấp lánh dưới bàn tay người đàn bà, cho ra một mùi vị no đủ, một cảm giác ấm êm cho những đứa con ngây thơ đang đợi họ trở về.

Nhìn cách họ vuốt phẳng phiu từng tờ bạc lẻ rồi xếp thành cuộn gọn gàng, tôi tưởng như những đồng tiền đó đã bay hết vị tanh nồng bạc bẽo mà thơm tho như giấy mới.

Ngày mai những tờ bạc ấy sẽ thoát kiếp để đầu thai thành sách vở, áo mới, cơm ngon cho bầy con trong mái ấm của người đàn bà. Những người đàn bà chưa bao giờ biết từ chối hay phản bội con cái họ.

Họ cũng chưa bao giờ hé môi than thở cực nhọc với chồng con điều gì, mà luôn luôn câu trả lời là “có”, mỗi khi chồng con họ yêu cầu.